Een goedkope pil voor chronische ziekten
Bastienne Wentzel

1 februari 2019, MeMo

Hoe brengt een Leids bedrijf geneesmiddelen efficiënt en in een nieuw jasje op de markt, zonder lab of fabriek en met slechts vier medewerkers? BiosanaPharma werkt samen met andere professionele kennisbedrijven over de hele wereld.

BiosanaPharma is een innovatief, dynamisch farmabedrijf. Niet alleen vanwege de technologie: een efficiënt bioproductieproces en een innovatieve orale formulering in nanobolletjes. Maar ook door de manier van werken, zegt CBO Nettie Buitelaar. "Wij zijn een virtueel bedrijf met enkel een kantoortje in Leiden. We hebben verder alles uitbesteed en werken samen met onder andere een CMO, een onderzoeksinstituut en leveranciers van apparatuur."

Tien keer efficiënter
BiosanaPharma werd in 2012 opgericht door Ard Tijsterman, die net een gedeelte van het consultancybedrijf Xendo had verkocht en naar Australië was verhuisd, om een idee voor een veel efficiëntere continuproductie van mAb's (monoklonale antilichamen voor imuuntherapie) in de praktijk te brengen. Jaap den Engelsman, die ook in Australië woont, werd aangetrokken voor de financiële kant en Nettie Buitelaar, toen directeur van Bio Science Park in Leiden, sloot zich aan. Met een eerste financieringsronde en samen met het jonge Taiwanese bedrijf Mycenax werden de eerste succesvolle tests gedaan.
Inmiddels woont Tijsterman weer in Nederland en sloot farmacoloog Jaap Wieling zich aan. BiosanaPharma vestigde zich in Nederland en begon, in samenwerking met onder andere Mycenax, aan de opschaling van het proces. In Taiwan staat inmiddels een proces op 50 L schaal waarmee het bedrijf onder contract van BiosanaPharma een kilo mAb per week kan produceren. Het eerste product van BiosanaPharma is een biosimilar versie van omalizumab (Xolair), een geneesmiddel tegen allergische astma en netelroos.
Het Triple C-proces dat Tijsterman bedacht heeft twee bioreactoren in plaats van één, vertelt Buitelaar. "We kweken de cellen eerst op in de eerste reactor. Dan centrifugeren we en gaan de cellen door naar de tweede reactor. Zo houden we de cellen zo lang mogelijk in de exponentiële groeifase. Daardoor kunnen we tien tot twintig keer efficiënter produceren dan reguliere bioprocessen, waardoor de geneesmiddelen veel goedkoper worden."
Triple C staat voor multi-cycle celcultuur, counter-current centrifuge en - chromatografie. Het proces is beschermd met een patent plus de inmiddels opgebouwde kennis van het inregelen van het proces, hoe je alle downstream-stappen op elkaar afstemt, samen." Inmiddels staat de eerste klinische test gepland voor in het voorjaar, voor het eerste product geproduceerd met Triple C, na een intensieve niet-klinische fase.

Nanobolletjes
Maar BiosanaPharma wilde meer. "Een van onze investeerders, farmaceutisch dienstverlener InProPharma (IPP), had een technologie ontwikkeld voor het oraal formuleren van eiwitten. Dat is de heilige graal voor biologische geneesmiddelen. Veel hiervan zijn voor chronische ziekten. Het is voor een patiënt natuurlijk een enorme verbetering als hij niet elke keer naar het ziekenhuis hoeft voor een injectie maar zelf een pil kan innemen. Maar het probleem is vaak de biobeschikbaarheid van de eiwitten. Ze worden vaak ingepakt in bolletjes om ze in de bloedbaan te krijgen, maar werken ze dan nog wel?"
IPP bedacht een manier om nanodeeltjes te maken waarin de eiwitten zitten, die BiosanaPharma nu in de joint-venture BiOraliX samen met hen verder ontwikkelt. "We gebruiken een innovatief proces bij kamertemperatuur en hoge druk. Dat werkt; eiwitten kunnen niet tegen hoge temperatuur maar hoge druk kunnen ze kennelijk wel tegen." Meer details over het proces wil Buitelaar niet kwijt. Biosana is nu bezig met de opschaling naar GMP-productie. "Daarna komen de klinische tests, voorafgegaan door uitgebreide laboratoriumtesten. De eerste resultaten zien er goed uit."
Komend jaar richt het bedrijf zich op commercialisering, besluit Buitelaar. "Tot nu toe leven we van investeerdersgeld, leningen en subsidies. Nu willen we zelf geld verdienen. Ik verwacht dat we in 2019 een eerste deal zullen sluiten."

Dit artikel is gepubliceerd in MeMo2, 2019.