Vlamvertragers - Levensredders met een januskop
Bastienne Wentzel

1 april 2006, Chemische Feitelijkheden

Televisies, computers, kleding, bouwmaterialen, autobekleding, gordijnen - er is bijna geen materiaal of er zitten wel vlamvertragers in. Ze vallen nauwelijks meer weg te denken uit ons moderne leven. Zonder hun beschermende werking zou de schade bij branden veel groter zijn.
Desondanks blijven brandvertragers een keuze tussen twee kwaden: er worden ongelukken door voorkomen, maar de verbindingen zélf zijn voor mens en milieu lang niet altijd zonder gevaar. Sommige broomhoudende verbindingen verstoren bijvoorbeeld de werking van het schildklierhormoon. Deze stoffen worden zelfs teruggevonden bij dieren die in de diepe oceaan leven, wat aangeeft dat ze zich ophopen in het milieu en daardoor tot ver van de bron schade kunnen aanrichten. Onderzoekers speuren dan ook naar oplossingen om materialen brandveilig te maken zonder schade te berokkenen aan mens en milieu. Belangrijkste punt daarbij is tegengaan dat vlamvertragers in het milieu terecht komen. Een heel ander probleem is dat vlamvertragers vaak de eigenschappen verslechteren van het materiaal waarin ze zitten. Inmiddels zijn daar een paar slimme oplossingen voor bedacht.

In deze Chemische Feitelijkheid
- De Context: We kunnen niet zonder, maar soms lijken we ook niet mét vlamvertragers te kunnen leven.
- De Basis: Wat is brand en hoe vertraag je vlammen? Welke vlamvertragers kennen we en hoe werken die?
- De Diepte: Onderzoekers zijn voortdurend op zoek naar betere vlamvertragers. Wat en hoe zoeken zij eigenlijk?

Het volledige artikel is gepubliceerd als Chemische Feitelijkheid editie 49, no. 224, april 2006.